 |
Pag 226: Fotowedstrijd: hoe pak je het aan?
|
||
|
Er zijn natuurlijk geen recepten voor het winnen van een fotowedstrijd. Wel zijn er opvallende overeenkomsten als je kijkt naar de foto’s die wedstrijden winnen. Wat is belangrijk en wat niet? Waar moet je specifiek op letten? Welke foto’s zijn geschikt en welke niet? Wat zijn de do’s en don’t s?
Bepaal eerst of je mee wilt doen! Om teleurstelling te voorkomen is het, voordat je gaan deelnemen, verstandig om het niveau van fotowedstrijden te vergelijken. Wees sceptisch als alle ingezonden foto’s automatisch gebruikt mogen worden door de organisatie. De samenstelling van de jury zegt ook iets over een wedstrijd. Daarin moeten in ieder geval een of meerdere ervaren natuurfotografen zitten. Vaak zitten er bekende persoonlijkheden in een jury. Of die deskundig zijn op het gebied van fotografie is natuurlijk maar de vraag. Overigens: bij sommige wedstrijden worden de juryleden niet eens genoemd. Mocht je twijfelen om mee te doen? Kijk dan naar de prijzen en je weet of een wedstrijd serieus is of niet. Ronduit grappig zijn de wedstrijden waarbij je een fotocamera kunt winnen met een gratis workshop! Wat moet je daarmee als winnaar? Je hebt toch al een camera en je weet toch al hoe je moet fotograferen? Anders had je de wedstrijd immers niet gewonnen! De organisatie van dergelijke wedstrijden heeft zich duidelijk niet bezig gehouden met het belang van potentiële winnaars. 
|
Welke foto’s insturen?
Door veel (winnende) foto’s te bekijken kun je inspiratie opdoen. Ook leer je hoe je bepaalde foto’s kunt maken. Maak echter niet de fout het werk van anderen te kopiëren, dat gebeurt al zo vaak dat jury’s er niet (meer) intrappen. Het belangrijkste criterium voor een goede foto is de zogenaamde ‘wouw’ factor. Het moet knallen en opvallen. Probleem is dat je dat zelf na een tijdje meestal niet meer ziet. De foto’s die je instuurt zijn voor jou immers niet nieuw meer. De ‘wouw’ factor is verdwenen. Vraag daarom altijd aan anderen wat ze van jou selectie vinden. Hier geldt: de eerste indruk is vaak de beste. Foto’s die na een tijdje gaan vervelen, zijn niet goed genoeg. Meestal weet je van je eigen foto’s wel of ze blijven hangen of niet. Het zijn de foto’s waar je steeds weer opnieuw naar terugkijkt. Probeer hierbij wel je persoonlijke betrokkenheid uit te schakelen. Als het je veel moeite heeft gekost een bepaalde foto te maken dan ga je deze al snel overwaarderen. De foto van een ijsvogel op een takje waar je uren voor in een schuiltent hebt zitten wachten is voor jou emotioneel waardevoller dan die van twee vechtende merels in je achtertuin. Ook hier geldt: vraag de mening van anderen, ook van niet-natuurfotografen. Experimentele en echt afwijkende beelden redden het overigens ook vaak niet. Veel jury’s zeggen originaliteit te waarderen maar doen dat in de praktijk niet; prijswinnende foto’s voldoen opvallend vaak aan de gangbare ‘regels’ wat betreft compositie, kleur en lichtval. Dat komt omdat de jury vaak een afspiegeling is van een gemiddelde, waarbij echte vernieuwing wordt weggestemd door onze universele (mainstream) smaak over wat mooi is en wat niet. Persoonlijke voorkeuren en de overredingskracht van bepaalde juryleden spelen overigens ook een rol bij de bepaling van de uiteindelijke winnaar. Je voelt het al: over smaak valt wel degelijk te twisten. Houd daarom voor ogen dat de winnende foto is niet noodzakelijkerwijs de beste of de mooiste is, maar enkel door de jury als zodanig is beoordeeld. Deze moest immers uit meerdere topfoto’s de beste kiezen. Eigenlijk is het beter om niet voor een winnende foto te kiezen maar een eindselectie van meerdere winnaars te maken. Dat doet meer recht aan smaakverschillen. Enkele jaren terug maakte ik deze foto van parende heikikkers. Toen was het beeld opzienbarend, maar inmiddels een veel gekopieerd beeld cliché. | ||
| |||
| Met een perfecte foto win je geen wedstrijd. Kijk maar eens naar deze foto van roodhalsfuten tijdens de balts. Er is eigenlijk niets op aan te merken: laag standpunt, perfect scherp (beide koppen!), perfecte belichting en fraaie rustige achtergrond. Deze bijna klinische opname lijkt echter op een kleurentekening en is daarom best saai, je bent er snel op uitgekeken. Veel foto’s in natuurtijdschriften hebben last van dit ‘saai van schoonheid’ fenomeen… | |||
| |||
|
Insturen van een portfolio (serie foto’s)
Bij sommige wedstrijden kun je meedoen met een serie of portfolio. Je stuurt dan meerdere foto’s in die, in de juiste volgorde gepresenteerd, een verhaal vertellen of boodschap overbrengen. Maak, net als bij het insturen van losse foto’s, eerst een selectie van twee tot drie keer zoveel foto’s als gewenst. Beoordeel iedere foto afzonderlijk. Het is een misvatting om te denken dat iets mindere foto’s in een serie wel kunnen omdat ze samen met de echte goede foto’s het verhaal vertellen. Elke foto moet goed zijn! Het is net als met de schakels in een ketting: je serie wordt beoordeeld op de zwakste foto. Wees streng en let op scherpte, licht, achtergrond en compositie. Ga na of elke foto op het juiste moment is genomen (of net niet). Tenslotte bepaal je de juiste combinatie of volgorde. Centraal staat: wat wil je bereiken met je portfolio? Het laten zien van alle technieken of details van een onderwerp is geen goed antwoord op deze vraag. Je serie moet meteen antwoord geven op vragen als: Welk verhaal? Wat is je boodschap? Welke emotie? Laat je serie aan anderen zien. Negeer de gebruikelijke ‘wouws’ en ‘oohs’ en vraag of de boodschap duidelijk is. Daar gaat het om. Voorbeeld van een portfolio. De foto’s vertellen een verhaal. Het filmpje geeft de situatie weer: in de Spaanse Ebro delta worden in oktober de rijstvelden omgeploegd. Daarbij komt van alles naar boven: modderkruipers, rivierkreeften, bloedzuigers en kikkers. De reigers en meeuwen hebben wekenlang gewacht op deze gebeurtenis, en lijken uitgehongerd. Tussen de vogels ontstaat spanning en agressie (exemplaar met uitgeklapte vleugels); het feestmaal is van zeer korte duur en er zijn meer reigers dan prooien. Hoe meer risico de vogels nemen (lees: hoe dichterbij de vlijmscherpe ijzeren rupsbanden ze komen) hoe meer kans op een lekker maaltje. Dat gaat wel eens fout: op een van de foto’s is een zilverreiger te zien met één poot. Ook de prooien zijn niet helemaal ongevaarlijk: een levende kreeft kan de keel van een reiger met z’n scharen openrijten. Deze wordt daarom eerst flink door elkaar geschud (waarbij de scharen afbreken) en dan pas naar binnen gewerkt. Een gladde modderkruiper wordt eerst van modder ontdaan (ook door flink te schudden) en glijdt dan (springlevend) naar binnen. | |||
       
| |||
| » overige verwijzingen |
Overzicht criteria bij deelname en selectie van foto’s voor wedstrijden
| ||
|
| | |