Kun je leven van Natuurfotografie? Iedereen wil het weten, niemand durft het hardop te vragen. Aangezien we bij het CVN dol zijn op taboes, leek het ons een goed idee om deze prangende vraag eens te belichten. Of te beluchten? Afijn, dat is maar net hoeveel korreltjes zout je bij de hand hebt.

Sommige van mijn vrienden hebben het wetboek in de kast staan. Toch noemen zij zichzelf geen jurist of advocaat. Anderen bezitten een schaakbord, maar beschouwen zichzelf niet als grootmeester. Ook heeft iedereen die ik ken een keuken, maar noemt bijna niemand zichzelf chef kok. Maar weet je waar er gek genoeg wél massa’s van zijn? Lieden met spiegelreflexcamera’s die zichzelf fotograaf noemen. In mijn hoek, de natuurfotografie, heet dat dan Nature Photographer of, als je het écht kinky wil, Wildlife photographer. Op talloze sites, blogs en Facebookprofielen prijken ze op spannende plekken met imposante lenzen. Bij de één is dat een zwaar tele-kanon, de ander verstopt zijn gezicht half achter de camera om alles maar binnen dat strak omkaderde profielfotootje gepropt te krijgen.

De boodschap is steeds dezelfde; het creëren van de illusie dat natuurfotograaf een beroep zou zijn. Nu heb ik in mijn vorige leven behoorlijk wat tijd doorgebracht met het zoeken naar banen maar nooit las ik een advertentie: gezocht: natuurfotograaf m/v. Bij gelijke geschiktheid gaat de voorkeur uit naar een bla bla bla. Ook fotovakscholen liepen altijd met een grote boog om natuurfotografie heen. Maar inmiddels weten we dat er zo’n 400.000 Nederlanders natuur fotograferen. Zelfs als maar één op de tien zichzelf afficheert als natuurfotograaf houdt je nog ruim voldoende zielen over voor een beroepsgroep met florerende vakbond. Maar nee, niets van dat alles. In Nederland kunnen maar een handjevol mensen volledig van natuurfotografie leven. Die harken daar echt geen tonnen mee binnen. Een paar honderd semi-profs halen er een, doorgaans bescheiden, neveninkomen uit. En tenslotte spookt er vast nog wel een legertje slimmeriken rond die doen alsof ze prof zijn om aftrekposten te creëren. Echter voor de overgrote meerderheid is natuurfotografie gewoon een vrijetijdsbesteding. Maar wel een die zoveel vervulling geeft dat men zich er graag mee identificeert. Dat is wat je op internet zo prominent terugziet in al die profielen. Natuurfotograaf als lifestyle-statement.

Nu is het aardige dat je, wanneer je met velen bent, sneller leert en ontwikkelt. Daar hoef je geen beroepsgroep voor te zijn. Sinds de digitale revolutie van de afgelopen tien jaar heeft de natuurfotografie een spectaculaire ontwikkeling doorgemaakt. Het zwaartepunt van de aandacht is aan het verschuiven van onderwerp naar beeld en verhaal. Met andere woorden: voor steeds meer beoefenaars van de naturfotografie is de achtergrond inmiddels belangrijker geworden dan het beestje. En steeds vaker zien we prachtige foto's zonder beestjes.

Wil je weten waar jezelf staat? Doe dan deze test en zie met welk type natuurfotograaf jij het meest overeenkomt: een knopjesgeile technicus, een verzamelzieke bioloog, een beeldgerichte kunstenaar of een betekenis-zoekende filosoof. In de grafiek zie je de percentages op basis van de uitkomsten van ruim 3500 natuurfotografen die de test hebben gedaan. De ideale natuurfotograaf (lees: de prof) zorgt dat hij in alle vier deze dimensies van wanten weet.

Deze column verscheen eerder in het blad FOTOgrafie.